Berat gecesinde, Levh-i mahfuz’dan topluca dünyâ semâsına indirilen Kur’an-ı kerim, bu gece âyetler hâlinde yeryüzüne indirilmeye başlanmıştır.
Öyle bir muazzam ve mübarek gecedir ki, hakikatini anlamak beşer idrâkinin çok üstündedir.
Hazret-i Allah bu geceye çok değer vermiş ve Kadir sûre-i şerif’inde şöyle buyurmuştur:
“Şüphesiz ki biz onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik. Resul’üm! Kadir gecesinin ne olduğunu sen bilir misin? Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrâil) o gecede Rabb’lerinin izniyle her bir iş için inerler. O gece, tan yeri ağarıncaya kadar bir selâmdır, esenliktir.” (Kadir: 1-2-3-4-5)
Buradaki sayı, tahdit mânasına değildir. Kur’an-ı kerim’deki bu gibi ifadeler çokluğa delâlet etmektedir. Bir gece, beşer hayatındaki binlerce yıldan hayırlıdır.
Bu gecenin bu kadar kıymetli olması ise, Sebeb-i mevcûdat -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in, ümmeti hakkındaki merhametinden ileri gelmektedir.
Şöyle ki, Cenâb-ı Fahr-i Kâinat -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz geçmiş ümmetlerin ömürlerinin çok uzun olduğunu, o uzun ömür içinde çok ibâdet yaptıklarını, kendi ümmetinin ise az ömürlü olduğunu düşünür ve çok üzülürdü. Cenâb-ı Hakk, Habib’inin -sallallahu aleyhi ve sellem- mükedder olmasına râzı olmadı. Gönlüne ferahlık vermek için Cebrâil Aleyhisselâm’ı göndererek Kadir sûresini inzal buyurdu ve bu bir gecenin bin aydan daha hayırlı olduğunu müjdeledi.
Bu sûre-i celîlede Hakk Teâlâ ve Tekaddes Hazretleri Cebrâil Aleyhisselâm ile birlikte bütün melâike-i kirâm’ın yeryüzüne inerek tanyeri ağarıncaya kadar kaldıklarını, o gecenin selâm ve selâmet gecesi olduğunu beyan buyuruyor. Melâike-i kiram, gökyüzü dar gelecek şekilde birbirini sıkıştırırlar. Onun için bu geceye “Tazyik gecesi” de denilmiştir. Müminleri ziyâret ederler, ibâdetlerini temâşâ ederler. Rastladıkları her mümine selâm verirler. Ümmet-i Muhammed için sabaha kadar mağfiret dilerler.
Diğer mübârek gecelerin günü belli olduğu halde Kadir gecesini Hazret-i Allah senenin bütün günlerinde gizlemiştir. Tâ ki; bu kadar kıymetli bir gecenin ulviyetinden mahrum olmamak için, müslümanlar her geceyi ganimet bilip ibâdetle ihyâ etmeye çalışsınlar...
Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz, “Şu gecede arayalım mı?” diye soranlara “O gecede de arayın.” buyurmuş, bu suretle gecelerin ihyâ edilmesini teşvik etmiştir.
Bir Hadîs-i şerif’lerinde:
“Mümin için kış gecelerinin uzunluğu, gündüzlerin kısalığı birer ganimettir. Gecelerinde namaz kılmak, gündüzlerinde oruçlu olmak kolay olur.” buyuruyorlar.
Zahirî ehli bu geceyi bir gecede arar. Tarikat ehli bir ayda, Hakikat ehli ise senede arar. Hakikat ehlinin işi zaten Hakk iledir. Lütf-u ilâhî ne zaman tecelli ederse Kadir gecesi o olmuş olur. Bunu bilmediği için senede arar.
İbn-i Mes’ud -radiyallahu anh- Hazretleri:
“Kim bütün seneyi ihyâ ederse Kadir gecesi’ne de erer.” buyurmuşlardır.
Biz hayatta Kadir gecesi’ni aradığımızı bilmeyiz. Çünkü arasak da, bulsak da; mutâdımızdan fazlasını yapmayız ki... Her zamanki mutâdımız ne ise onu yaparız.
Bir müslüman mutâd olarak her gece, bilhassa ramazan gecelerinde Tesbih namazı kılmaya gayret etmeli. Geceleri uyandığı zaman az veya çok teheccüd namazı kılmalı. Okuyabildiği kadar Kur’an-ı kerim okumalı. Az veya çok Salât-ü selâm getirmeli. Amma az, amma çok zikrullahla meşgul olmalı. Kişi bunları âdet hâline getirdiği zaman, şu veya bu gece diye bir gece aramasına lüzum kalmıyor. Allah için hareket ettiğinden:tâkati nisbetinde kulluğunu göstermeye çalışıyor.
Sen O’nun rızâ kapısında dur, rızası için çalış. O murad ederse umulmayan bir gecede sana lütfu ile tecelli eder, lütuf kapısını aralar, o geceye tesâdüf ettirir. Senin vazifen O’nun kapısını gözlemek.
Âyet-i kerîme’de:
“Sana yakîn (ölüm) gelinceye kadar Rabb’ine kulluk et.” buyuruluyor. (Hicr: 99)
Meselâ bir ahbâbımız var. Bize bir haber gönderse ve “Ben filân filan günler arasında filân yerden geçeceğim, o mıntıkada size rastlarsam bir kaç milyon lira yardım edebileceğim.” dese, acaba o tarif ettiği yerden beş dakika olsun ayrılır mıyız? Belki bu beş dakika zarfında geçiverir diye, elimizden gelse yatağımızı da oraya getiririz değil mi? Halbuki o nâil olacağımız şey, değersiz ve geçici bir dünyâlıktır. Hayat-ı ebediyeyi kazanmak, Mevlâ’mızın sonsuz lütuf rahmetine nâil olmak için kapısında beklememiz, O’na gönülden boyun büküp yalvarmamız, el açıp duâ etmemiz gerekmez mi?
Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz “Yâ Resulellah! Kadir gecesi’ne rastlarsam nasıl duâ edeyim?” diye sorduğu zaman, Cenâb-ı Fahr-i Kâinat -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz:
“Allah’ım! Şüphesiz ki sen çok affedicisin, affı seversin, beni affet.” diye duâ etmesini tavsiye buyurmuşlardır. (Tirmizî)
Bir Hadis-i şerif’lerinde de buyuruyorlar ki:
“Kim ki faziletine inanarak ve mükâfâtını Cenâb-ı Hakk’tan umarak Kadir gecesi’ni ihyâ ederse, geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî)
O Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz ki, bizim için bu kadar yıpranmış ve kadir gecesi gibi bir geceyi bize temin edivermiş. Biz ise O’nun yolunda yürümez, Sünnet-i seniyye’sine ittibâ etmezsek, canımızı malımızı yolunda fedâ etmeye hazır olmazsak, ümmeti olduğumuzu iddiâ edebilir miyiz? Bunlar gönülle olur, icraatla olur, lâfla hiç olmaz...
Değerli insanlar Hazret-i Allah’ın değer verdiği şeylere değer verdikleri için değer bulmuşlardır. Değerli olana değer vermeyenler değerden mahrum olurlar.
Beyt:
Ey hoca! Kadir gecesinin bize niçin bir takım alâmetlerinden bahsediyorsun?
Eğer sen zamanın kadir ve kıymetini bilirsen her gece kadir gecesidir.
Ramazan-ı şerif ayından sonra gelen Şevval ayı ile ilgili olarak Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Hadis-i şerif’lerinde şöyle buyurmaktadırlar:
“Ramazan ayının orucu, on ay oruç tutmaya, ondan sonraki altı gün orucu da iki ay oruç tutmaya bedeldir. İşte bu, senelik oruç gibidir.” (Ahmed bin Hanbel)
Hadis-i şerif’te Ramazan orucundan sonra tutulması tavsiye edilen altı günlük oruç, Şevval orucudur.
Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz:
“Ramazan ayında oruç tutup, Şevval ayında da altı gün oruç tutan kimse bütün seneyi oruçla geçirmiş gibidir.” buyurmuşlardır. (Müslim)
